Drodzy Rodzice !

• Jak najczęściej rozmawiajcie ze swoim dzieckiem, pozwólcie mu mówić i słuchać.
• Mówcie poprawnie, nie zdrabniajcie słów i nie upraszczajcie. Mówcie do dziecka słowami, które jest w stanie zrozumieć.
• Mówcie do dziecka o tym, co w danym momencie jest dla niego ważne.
• Cierpliwie wysłuchujcie i odpowiadajcie na pytanie.
• Podawajcie do jedzenia pokarmy o różnych konsystencjach (wymagające gryzienia, żucia itp.)
• Zwróćcie uwagę aby Wasze dziecko nie obgryzało paznokci i nie ssało palca. Również zbyt długie ssanie smoczka i picie przez butelkę może doprowadzić do wad zgryzu.
• Dbajcie o wyleczanie dziecka z infekcji górnych dróg oddechowych.
• Zwróćcie uwagę jak Wasze dziecko oddycha (powinno oddychać przez nos), gryzie, połyka i żuje pokarmy.
• Zwróćcie uwagę czy dziecko dobrze słyszy, nie podgłaśnia telewizora, radia, nie mówi podniesionym tonem.

 

Jak rozwija się mowa dziecka?

Już w czasie życia płodowego dziecko rejestruje dźwięki płynące z otoczenia, najlepiej rozpoznaje głos matki.

W pierwszym miesiącu życia, dziecko komunikuje się płaczem i krzykiem. Sygnalizuje w ten sposób swoje potrzeby.

Drugi i trzeci miesiąc życia to się okres głużenia, zwłaszcza w chwilach dobrego samopoczucia dziecka ( dziecko wydaje dźwięki typu „ga ga” „gha”). W tym okresie dziecko cały czas ćwiczy narządy artykulacyjne.

Szósty miesiąc życia, okres gaworzenia (powtarzanie ciągów sylabowych pa – pa, ba-ba, ta-ta). W tym czasie dziecko coraz lepiej reaguje na dźwięki mowy i coraz więcej ich rozumie. Reaguje na swoje imię oraz ton głosu mówiącej osoby.

Koniec pierwszego roku życia, to czas kiedy dziecko zaczyna wymawiać już kilka prostych słów, wykonuje polecenia, stara się naśladować wyrazy dźwiękonaśladowcze. Wykonuje polecenia związane z konkretna sytuacją.

Drugi rok życia to czas kiedy mowa burzliwie się rozwija. To okres tzw. „lawiny słów”. Pod koniec drugiego roku życia dziecko buduje krótkie, proste zdania ( dwa, trzy, wyrazy)

Okres przedszkolny to  intensywny rozwój mowy. Dziecko rozwija mowę poprzez wzbogacanie słownictwa, poznawania  i zastosowanie form gramatycznych, prowadzenia dialogów, oraz poprawnego wymawiania poszczególnych głosek.

 

Trzylatek ,

- Rozumie co się do niego mówi i spełnia proste polecenia.

-Pytany podaje swoje imię.

-Próbuje wykonywać codzienne czynności według podanych instrukcji.

-Wypowiada kilkuwyrazowe zdania, mówi chętnie i dużo.

-Zadaje pytania, nie zawsze jasno sprecyzowane.

-Powinien wymawiać prawidłowo wszystkie samogłoski (ą może brzmieć jak om), spółgłoski p, b, m, f, w, t, d, n, l, ś, ź, ć, dź, ń, k, ch, j, ł.

-Głoski sz, ż, cz, dż oraz s, z, c, dz mogą być wymawiane jak ś, ź, ć, dź, a głoska r jako l.

 

Czterolatek

-Rozumie i wykonuje polecenia (zawierające wyrażenia przyimkowe na, pod, obok, za, w itp.)

- Rozpoznaje i nazywa podstawowe kolory

-Pytany odpowiada, co robi.

-Odpowiada na pytania

-Potrafi mówić o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości – chociaż czasem myli określenia czasu.

-Jest zaciekawiony poprawnością językową, choć w jego mowie zdarzają się błędy gramatyczne.

-Zadaje bardzo dużo pytań, jest ciekawy i dociekliwy. Lubi słuchać.

-Stosuje neologizmy dziecięce gdy nie pamięta nazwy przedmiotu, zjawiska (np. zębolog, lekarz od zębów.) Nie należy jednak utrwalać neologizmów i zawsze podawać dziecku poprawną nazwę.

-czterolatek powinien wymawiać w/w głoski oraz s, z, c, dz. Głoski sz, ż, cz, dż może wymawiać jak s, z, c, dz, a głoskę r jako l.

- Nie powinniśmy zmuszać dziecka do wymowy głoski r, ponieważ aparat mowy czterolatka nie jest jeszcze odpowiednio przygotowany do wymowy tej głoski i może dojść do wytworzenia nieprawidłowego dźwięku np. r „francuskie” lub opuszczania tej głoski.

 

Pięciolatek

-Stosuje wypowiedzi wielozdaniowe, opowiada zdarzenia, opisuje przedmioty i ich zastosowanie, używa różnych form gramatycznych.

-Uwzględnia kolejność zdarzeń i zależności przyczynowo – skutkowe.

-Potrafi wyjaśnić znaczenie słów.

-Dokonuje autokorekty mowy, znikają nieprawidłowości gramatyczne.

- Może wymawiać głoski r jako l,  sz, ż, cz, dż jako s, z, c, dz – często pojawia się prawidłowe  lub hiperpoprawne brzmienie tych głosek (np. rarka – lalka, szmok – smok)

 

Sześciolatek

-Powinien budować swobodne wypowiedzi, poprawne pod względem gramatycznym, używając właściwie wymawianych głosek języka polskiego.